

Ngài sanh năm 1714,
mất năm 1765.
Lăng của Đức Thế Tôn
Hiếu Vỏ Hoàng Đế tên gọi Thường Thái, táng ở làng La Khê, huyện Hương Trà, tỉnh
Thừa Thiên; lăng của Đức Bà tên gọi Vĩnh Thái, táng ở làng Dương Xuân, huyện
Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên.
Đức Thế Tôn Hiếu Vỏ
Hoàng Đế và Đức Bà đều thờ tại Thái Miếu, Tả Tứ Án.
Hệ Chín có bảy
Phòng, nhân số nam được 350 người.
Nhà thờ Ngài Hoàng
Lục Tử và Hoàng Thập Thất Tử đều toạ lạc tại làng Dương Xuân, tổng Cư Chánh,
huyện Hương Thuỷ; Ngài Hoàng Tam Tử nhà thờ tại làng Long Hồ, tổng An Ninh,
huyện Hương Trà; Ngài Hoàng Tứ Tử nhà thờ tại làng Phổ Trung, huyện Phú Vang;
Ngài Hoàng Thất Tử nhà thờ tại làng Xuân Lai, tổng An Nông, huyện Phú Lộc; Ngài
Hoàng Thập Tử nhà thờ tại làng Dương Phẩm, tổng An Cựu, huyện Hương Thuỷ; Ngài
Hoàng Thập Bát Tử nhà thờ tại làng Công Lương, tổng An Cựu, huyện Hương Thuỷ,
đều thuộc tỉnh Thừa Thiên.
Hai vị Hoàng Tử con
Đức Thế Tôn Hiếu Vỏ Hoàng Đế là Đức Duệ Tôn Hiếu Định Hoàng Đế và Đức Hưng Tổ
Hiếu Khương Hoàng Đế; đáng lẻ hai Ngài này đều có khai sáng mỗi Ngài một Hệ
riêng, nhưng vì Đức Duệ Tôn lại chỉ sanh được một Bà Chúa, còn Đức Hiếu Khương,
ngoài Đức Thế Tổ Cao Hoàng Đế khai sáng Hệ Nhứt Chánh, thì không còn vị Hoàng
Tử nào nữa.
Lăng Đức Duệ Tôn
Hiếu Định Hoàng Đế (Trường Thiệu) ở tại làng La Khê, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa
Thiên, còn lăng Đức Bà vì lâu ngày thất lạc nên hiện không biết ở đâu.
Đức Duệ Tôn Hiếu
Định Hoàng Đế và Bà đều thờ tại Thái Miếu, Hữu Tứ Án.
Lăng Đức Hưng Tổ
Hiếu Khương Hoàng Đế (Cơ Thánh) táng tại làng Cư Chánh, huyện Hương Thuỷ, tỉnh
Thừa Thiên, lăng của Đức Bà Thoại Thánh ở làng Định Môn, huyện Hương Trà. Ngài
và Bà đều thờ ở Hưng Miếu tại Kinh Thành Nội.
(Trích Hoàng Tộc Lược Biên)
Chúa Nguyễn Phúc Khoát, con trưởng Chúa Nguyễn
Phúc Chú là người thông minh cương nghị, có tài ngoại giao. Lúc bấy giờ ở Bắc
Hà, các vua Lê chỉ còn là hư vị, các Chúa Trịnh đã xưng vương cả, cho nên sau
khi kế nghiệp Chúa đến năm 1744 Ngài mới xưng vương hiệu Võ Vương và đổi lại
chế độ, định ra triều nghi (21). Ngài đổi phủ ra làm điện, sửa sang phép tắc
và định ra triều phục, chia nước ra làm 12 dinh, dinh nào cũng đặt quan trấn
thủ, quan cai bạ, quan ký lục để coi viêc cai trị. Ngài cho khắc ấn "Quốc
Vương Chi Ấn", xem mình là vua một nước. Ngài có ý định lập ra một quốc
gia riêng biệt ở xứ Đàng Trong, không còn phụ thuộc với vua Lê Chúa Trịnh
nữa. (22)
Trong gần 1/4 thế kỷ, Ngài đã khéo đối xử với
Xiêm La, Cao Miên để mở rộng bờ cõi đất nước đến tận mũi Cà Mau và vịnh Xiêm La
(1757). Xứ Đàng Trong đã hình thành một cõi giang sơn rộng lớn phì nhiêu, có
cuộc sống an cư lạc nghiệp.
Võ Vương Nguyễn Phúc Khoát sáng lập Hệ Chín Tiền
Biên, gồm có 18 Công Tử và 12 Công Nữ.
(Trích Nguyễn Phước Tộc thế phả)
|