
Ngài
Nguyễn Phúc Thuần là con thứ 16 của Võ Vương. Khi Võ Vương còn tại thế, Ngài
phong cho con thứ 9 là Nguyễn Phúc Hiệu làm Thế Tử.
Năm
1765, trước khi Võ Vương mất, thế tử đã mất sớm và con thế tử là Nguyễn Phúc
Dương hãy còn nhỏ, mà con trưởng Võ Vương cũng mất rồi, nên Võ Vương làm di chiếu
lập người con thứ 2 là Nguyễn Phúc Luân (thân phụ Vua Gia Long sau này), lên nối
nghiệp Chúa, nhưng khi ấy quyền thần Trương Phúc Loan chuyên quyền làm bậy, bèn
đổi di chiếu để lập người con thứ 16 của Võ Vương mới 12 tuổi lên làm Chúa, gọi
là Định Vương để dễ bề thao túng.
Ngài
Nguyễn Phúc Thuần tức Định Vương còn tuổi niên thiếu nên quyền hành đều do
Trương Phúc Loan nắm giữ. Trương Phúc Loan chuyên quyền lại tham lam tàn bạo
nên dân chúng oán ghét, lòng người ly tán.
Lấy lý
do diệt loạn thần Trương Phúc Loan, anh em họ Nguyễn ở Tây Sơn (Bình Định) khởi
nghĩa, uy thế rất mạnh. Họ Trịnh ở Bắc Hà cũng đưa quân vào đánh Nam Hà. Định
Vương thế yếu, không chống nổi cả 2 mặt: anh em Nguyễn Nhạc chiếm mất đất từ Quảng
Nam đến Bình Định; quân họ Trịnh chiếm mất Phú Xuân, Định Vương phải chạy vào
Gia Định, tổ chức lực lượng chống lại Tây Sơn và lập cháu là Nguyễn Phúc
Dương (23) làm
Đông Cung ở lại trấn giữ Quảng Nam.
Thế
quân Tây Sơn rất mạnh. Định Vương phải chạy về Long Xuyên, nhưng chẳng bao lâu
Nguyễn Huệ đem quân đuổi theo bắt được đem về Sài Gòn và ngày 18/09/1777 đem giết
Định Vương cùng với một số trung thần và Hoàng Tộc khác như Ngài Nguyễn Phúc
Đông (anh ruột Ngài Nguyễn Phúc Ánh), cha con Chưởng Cơ Trương Phước Thâu, Lưu
Thủ Lương và tham mưu Nguyễn Danh Kháng (24) .
Chỉ một Công Tử may mắn thoát nạn, đó là Ngài Nguyễn Phúc Ánh chạy trốn ra đảo
Thổ Chu.
Định
Vương ở ngôi Chúa 11 năm, lên ngôi Thái Thượng Vương gần 1 năm. Ngài không có
con nối dõi cũng như can qua quốc biến nên chưa lập hệ 10 tiền biên.
Lăng Định
Vương gọi là Trường Thiệu, tại làng La Khê, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên.
Lăng Đức
Bà hiện chưa biết ở đâu.
Định
Vương và Đức Bà đều thờ tại Thái Miếu, Hữu Tứ Án trong Đại Nội kinh thành Huế.
(Trích Nguyễn Phước Tộc thế phả)
|